Ở Việt Nam, những năm gần đây các loại thực phẩm chăm sóc sức khỏe nhập ngoại trở nên phổ biến hơn, và có một loại hạt cũng khá nổi, đó là hạt chia.
Hạt chia ở Việt Nam chủ yếu từ 2 nguồn là hạt Chia Úc và Chia Mỹ.
Vậy nó là hạt gì? Tác dụng với sức khỏe ra sao mà được khá nhiều người ưa chuộng đến vậy?
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về hạt chia và những lợi ích lớn lao có được khi sử dụng hạt chia với mục đích bổ sung dinh dưỡng mỗi ngày.
Hạt chia là hạt của loài cây Salvia Hispanica thuộc họ bạc hà ( mint) chúng là thành phần chính trong chế độ ăn của người Aztec và Mayan.
Hạt chia Được đánh giá cao bởi khả năng cung cấp năng lượng bền vững, người ta tin 1 thìa cà phê hạt chia có thể duy trì năng lượng cho một cá thể trong 24h.
Hạt chia chứa nhiều axit béo Omega 3, carbonhydrate, protein, chất xơ, chất chống oxy hóa, canxi và các khoáng vi lượng thiết yếu.
Điều đặc biệt là hạt chia dường như không mùi, không vị vì thế sẽ không ảnh hưởng tới các món ăn. Do đó hạt chia được kết hợp rất thoải mái vào các món salat, ngũ cốc, nước sốt, sữa chua, nước ép trái cây…mà không lo phá hỏng mùi vị của các món ăn đó.
Hạt chia theo các nghiên cứu đã được sử dụng rất lâu khoảng năm 3500 trước công nguyên. Những nền văn minh cổ đại như Aztec và Mayan đánh giá cao loại hạt này hơn cả vàng.
Vào thời điểm lịch sử này, hạt chia được trân trọng nhờ khả năng kì diệu làm tăng sức chịu đựng trong một khoảng thời gian dài.
“Chia” theo ngôn ngữ của người Mayan có nghĩa là “sức mạnh” nổi tiếng từ thời đó và được xem là “thực phẩm chạy” thường được sử dụng bởi những vận động viên điền kinh đường dài. Những người Tarahumarra ở Tây Bắc Mexico nhờ uống thức uống gồm hạt chia, chanh có thể chạy liên tục hàng trăm dặm thông qua những địa hình gồ ghề của quê hương mình.
Sau khi Tây Ban Nha chinh phục châu Mỹ Latinh hạt chia bị bỏ quên bởi người Tây Ban Nha cấm trồng chia và chỉ cho tiêu thụ thực phẩm của họ. Tuy nhiên hạt chia vẫn được sử dụng bởi người bản xứ.
Hạt chia không được biết đến nhiều ở Bắc Mỹ cho tới khi nhà nghiên cứu Wayne Coates nghiên cứu đưa hạt chia vào làm cây trồng thay thế cho nông dân miền bắc Argentina. Wayne Coates bắt đầu công việc của mình vào năm 1991 và là một người ra sức ủng hộ hạt chia vì những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại.
Ngoài những giá trị dinh dưỡng, hạt chia còn được người Ấn Độ và các nhà truyền giáo xưa kia sử dụng làm thuốc đắp bên ngoài các vết thương do súng đạn hay những vết thương hở nghiêm trọng. Đặt hạt chia bên ngoài các vết thương sẽ chống nhiễm trùng và mau phục hồi.
Nếu bạn đặt một hoặc 2 hạt chia trong mắt nó sẽ làm sạch mắt và loại bỏ bụi bẩn gây nhiễm trùng.
Công dụng của hạt chia là gì?
Hạt chia rất giàu chất xơ
Chất xơ rất quan trọng đối với sức khỏe, cần thiết cho việc giảm cân và có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Đặc điểm của của hạt chia là trương nở lên khi gặp nước, khi đi vào trong dạ dày sẽ làm bạn cảm thấy no đủ hơn, làm chậm lại quá trình tiêu hóa.
Chất xơ trong hạt chia sẽ làm cho quá trình giải phóng đường từ thức ăn vào máu một cách từ từ do đó đường huyết không bị tăng đột ngột sau các bữa ăn.
Hạt chia giàu vitamin B3
Vitamin B3 hay niacin là một vitamin có vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa thức ăn thành năng lượng, hỗ trợ sự trao đổi chất, kiểm soát tốt huyết áp của bạn.
Vitamin B3 cũng giúp cho da, hệ thần kinh luôn khỏe mạnh.
Người ta đã nghiên cứu được rằng 1 ounce hạt chia ( 28gr) chứa 2,5 miligam vitamin B3 có nghĩa là cung cấp khoảng 16-18% nhu cầu vitamin B3 cơ thể cần mỗi ngày.
Hạt chia giúp bổ sung Omega 3
Omega 3 là một axit béo mà cơ thể không tự sản sinh được phải lấy từ thức ăn ngoài vào.
Việc ăn hạt chia đồng nghĩa với việc cung cấp cho cơ thể một lượng Omega 3 đều đặn mỗi ngày, giúp hệ thống tim mạch khỏe mạnh khi về già, giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
Hạt chia chứa nhiều Tryptophan
Hạt chia có nhiều Tryptophan, một axit amin giúp tạo tâm trạng tốt, ngủ ngon và thư giãn hơn.
Cơ thể chúng ta không thể sản xuất tryptophan mà phải lấy từ nguồn thức ăn bên ngoài.
Tryptophan rất quan trọng bởi nó là tiền thân của một số hormone quan trọng, bao gồm chất dẫn truyền thần kinh serotonin
Serotonin giúp làm bận thư giãn, giảm triệu chứng lo âu, sản xuất ra Melatonin để bạn có thể ngủ tốt hơn.
28 gram hạt chia chứa 202 miligam tryptophan nhiều hơn các loại hạt khác ví dụ như hạt mè.
Tryptophan cũng giúp sản xuất vitamin B3 – niacin, một vitamin quan trọng tham gia vào nhiều hoạt động trao đổi chất của cơ thể.
Hạt chia giàu chất chống oxy hóa.
Chất chống oxy hóa đặc biệt quan trọng với sức khỏe của chúng ta bởi nó giúp bảo vệ tế bào khỏe mạnh không bị tổn hại bởi các gốc tự do gây ra ung thư và các căn bệnh mãn tính.
Chất chống oxy hóa chính là yếu tố giúp bảo vệ các chất béo có trong hạt chia không bị hỏng, do đó hạt chia có hạn sử dụng rất lâu lên đến 2 năm.
Sử dụng hạt chia đều đặn sẽ giúp bạn bổ sung chất chống oxy hóa, làm chậm quá trình lão hóa của cơ thể.
Hạt chia là loại hạt giàu canxi
Có thể nói trong các loại thực vật, hạt chia giàu canxi bậc nhất. Canxi sẽ giúp cho xương và răng của bạn khỏe mạnh.
Lượng Mangan trong hạt chia cao vượt trội
Mangan ít được chúng ta chú ý nhưng cũng rất quan trọng với sức khỏe của chúng ta.
28gr hạt chia cung cấp tới 30% lượng mangan cơ thể cần thiết mỗi ngày.
Hạt chia là nguồn bổ sung Phốt pho tốt
Hạt chia chứa 244 miligam phốt pho tương đương khoảng 35% nhu cầu mỗi ngày. Phốt pho giúp duy trì xương khỏe mạnh.
Phốt pho cũng được dùng để tổng hợp protein giúp tăng trưởng và sửa chữa tế bào trong cơ thể.
Hạt chia rất giàu protein và amino axit.
Hạt chia có thể là nguồn cung cấp protein cho người ăn chay hoàn hảo, không có cholesterol.
Khẩu phần ăn 28gr chứa 4,4g protein tương đương khoảng 10% nhu cầu cơ thể cần mỗi ngày.
So với các loại thực vật khác hạt chia có hàm lượng protein rất cao.
Hạt chia cũng bổ sung kha kha các axit amin thiết yếu khác bao gồm leucine, lysine, tyrosine và arginine. Các amino axids này góp phần đáng kể vào hàm lượng protein của hạt chia.
Protein đặc biệt quan trọng cho sức khỏe. khẩu phần ăn nhiều protein sẽ giúp giảm sự thèm ăn, xua tan đi những ý nghĩ thức ăn và thèm ăn xuống 60%.
Hạt chia có thể nói là nguồn protein tuyệt vời với người ăn ít, hoặc không ăn các sản phẩm động vật.
Hạt chia có lượng chất béo không bão hòa cao
Với 3 muỗng canh hạt chia có 12 gram chất béo trong đó chỉ có 1gr chất béo bão hòa còn lại là 11gam chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa.
Với 1 khẩu phần ăn hạt chia sẽ cung cấp 18% nhu cầu chất béo mỗi ngày và 5% lượng chất béo bão hòa.
Mặc dù tiêu thụ chất béo nhưng bạn không tiêu thụ bất cứ lượng cholesterol nào.
Hàm lượng sắt trong hạt chia cao
28gram hạt chia có 2,19 mg sắt có nghĩa là cung cấp cho nam giới khoảng 25% nhu cầu sắt mỗi ngày còn phụ nữ cần 18 miligram sắt mỗi ngày thì với khẩu phần hạt chia như trên cung cấp khoảng 1/8 nhu cầu.
Hạt chia là loại hạt có sự cân bằng giữa cabohydrate và chất xơ
Khi nhìn vào bảng định lượng dinh dưỡng của hạt chia Úc bạn có thể thấy 28gr hạt chia có 12 gram carbohydrate. Tuy nhiên 11 trong số đó lại là chất xơ không được tiêu hóa bởi cơ thể.
Chất xơ không làm tăng lượng đường trong máu, không làm tiêu tốn insulin do đó nó không được tính là carb.
Như vậy hàm lượng carb là 1gram/ ounce rất thấp.
Vì chứa nhiều chất xơ nên hạt chia có thể hấp thu nước và trương nở lên gấp 10-12 lần trọng lượng của chúng trong nước, tạo ra lớp gel bao quanh.
Điều này sẽ làm cho dạ dày của bạn thấy đầy đủ hơn và tự động ăn ít thức ăn, ít tiêu thụ calo hơn.
Chất xơ cũng sẽ giúp nuôi cấy các vi khuẩn có lợi trong đường ruột, giúp ruột của bạn luôn khỏe mạnh, tiêu hóa thức ăn được tốt hơn. Giữ cho đường ruột khỏe mạnh là điều kiện tối cần thiết để cơ thể luôn khỏe mạnh.
Tóm lại 1 ounce hạt chia ( 28gr) cung cấp:
Chất xơ: 11gr
Protein: 4 gram
Chất béo: 9 gram
Canxi: 18% nhu cầu mỗi ngày
Mangan: 30% nhu cầu mỗi ngày
Magie: 30% nhu cầu mỗi ngày
Phốt pho: 27% nhu cầu mỗi ngày.
Hạt chia cũng chứa một lượng kẽm, vitamin B3, Kali, Vitamin B1 ( thiamine) và vitamin B2. Cung cấp 137 Calo và 1 gram carbohydrate được hấp thụ bởi cơ thể.
Để cơ thể khỏe mạnh, bạn cần duy trì một lối sống lành mạnh.
Tập thể dục mỗi ngày, ăn thực phẩm bổ dưỡng có lợi cho sức khỏe với mục đích làm mạnh hệ miễn dịch, gia tăng các yếu tố phòng chống bệnh tật, làm mạnh hệ tiêu hóa.
Cho dù bạn ăn động vật, ăn chay nếu muốn cơ thể đủ chất, không thiếu hụt các dinh dưỡng cần thiết, hãy sử dụng hạt chia bổ sung mỗi ngày.
Đây là loại hạt giàu dinh dưỡng và rất có lợi cho sức khỏe
